Werken aan je persoonlijke ontwikkeling, hoe doe je dat eigenlijk?
Het lijkt me logisch om in deze eerste blog ook gewoon bij het begin te beginnen en eens stil te staan bij de vraag hoe je eigenlijk aan je persoonlijke ontwikkeling in je baan kan werken. Je kan natuurlijk voor een gezapig leventje kiezen, maar het is toch veel spannender om er écht wat leuks van de maken en bewust de kansen die je krijgt ten volle te benutten. En als we dan toch bij het begin beginnen, waarom niet eens een oude filosoof aan het woord laten over de vraag hoe je dat kan doen. Ouderwets en stoffig? Ik denk integendeel, veel van de ideeën zijn echt super actueel. En meer inzicht geeft je een natuurlijk een beter uitzicht. Veel leesplezier!
Goede voornemens
Is het ouderwets om goede voornemens te hebben bij de start van een nieuw jaar? En…, even eerlijk, als je ze hebt gemaakt , hoeveel is er dan nog over van die briljante ideeën als je bij Blue Monday bent aanbeland? Had je het al verwacht of ben je oprecht verrast door jezelf?
Als het lastig is een nieuw streven voor de dagelijkse routines om te zetten in daden, hoe denk je dan effectief aan je loopbaan te kunnen werken?
Wordt het een aaneenschakeling van toevalligheden of zit jij toch liever zelf aan het roer? Hoe doe je dat eigenlijk, zelf sturen aan je persoonlijke ontwikkeling en je loopbaan? Leuke en nuttige vragen toch?
Is er misschien een filosoof die ons op weg kan helpen?
Het internet staat vol met tips en trucs over elk onderwerp en zo ook over het werken aan je loopbaan. Ook aan zelfhulpboeken geen gebrek, het is nogal een industrie geworden. Maar waarom zouden we niet eens een oude filosoof raadplegen? Zij hebben vaak hun leven gegeven om zaken te doordenken en hoewel ze weinig op sociale media te vinden zijn kunnen ze wellicht toch ook modern en relevant zijn.
Neem in dit geval de Spaanse filosoof José Ortega y Gasset (1883 – 1955). Het schreef het boek “de opstand van de massamens” met als doel de Westerse beschaving te revitaliseren. Het moderne leven presenteert zich volgens Ortega als een nieuwe horizon van kansen, keuzes en comfort. Dat is schitterend, maar kan volgens hem ook een radicale omkering van het verwachtingspatroon teweegbrengen. Als alles kan, moet alles ook kunnen? In plaats van dankbaarheid voor alles wat meevalt dreigt dan juist snel het chagrijn over alles wat tegenzit. Herken je dit trouwens in onze tijd ook?
Wil jij boven jezelf uitstijgen of vind je een gezapig leventje wel prima?
Volgens Ortega kunnen de mensen grofweg in twee categorieën ingedeeld worden; mensen die hoge eisen aan zichzelf stellen met alle moeilijkheden en verplichtingen van dien (ze leven een edel leven) en mensen die niets speciaals van zichzelf verwachten en het leven z’n gangetje laten gaan (ze leven een vulgair leven).
Hij benoemt hiermee de mogelijkheid om bewust te kiezen voor een leven met inspanning om boven jezelf uit te stijgen. Dit kan in van alles zijn en hoeft niet bijzonder intellectueel te zijn of zo.
Zo vraagt bijvoorbeeld operationeel routine werk een bijzondere inspanning om dit elke dag met de gevraagde discipline en nauwkeurigheid te doen. Of neem het werk van de politie op straat waarbij je in alle mogelijke omstandigheden snel en verantwoordelijk moet kunnen handelen. Dat is nogal een vaardigheid die je niet zomaar bereikt.
De nadruk ligt dus vooral op de expliciete keuze om je talenten aan te boren, jezelf uit te dagen en hiermee een bijzondere bijdrage te leveren voor jezelf en voor de maatschappij. Dit in tegenstelling tot een gezapig leven met houding waarin je gratis meelift op de verworvenheden van de maatschappij die in het verleden door anderen zijn gerealiseerd.
Dealen met je omstandigheden
Verder gaat hij in op het grote vraagstuk waar we als mensen voor staan. We worden in de kolkende massa van de werkelijkheid gegooid en moeten het maar uitzoeken, waarbij het leven de kunst is om om te gaan met de omstandigheden. Het leven is hiermee een heroïsche onderneming om orde te scheppen in de chaos die we in de wereld aantreffen.
Ortega ziet het leven dus als een nogal heroïsche onderneming en ik kan me voorstellen dat je het daar zondermeer mee eens kan zijn. Soms is het “gewoon functioneren” in het leven al een hele opgave. Denk aan de prestatiedruk tijdens het studeren, de krappe woningmarkt als je een eigen leefomgeving wil creëren, de toenemende tegenstellingen in de maatschappij op veel onderwerpen, etc.
Maar de kern van bovenstaande is dat het leven gaat over jou en je omstandigheden waar je mee te dealen hebt, ze staan niet los van elkaar maar werken op elkaar in. Een bekende uitspraak van Ortega in dit verband is “het leven is geen Biologie maar een Biografie”. Maar wat betekend dit nou voor je persoonlijke ontwikkeling, wat kunnen we hier in de praktijk mee?
Wie past zich aan, de berg of de klimmer? Pas jij je aan of jouw omgeving aan jou
Zoals ik het zie zijn er verschillende invalshoeken. Als eerste het besef dat je je omstandigheden moet accepteren zoals ze op dat moment zijn. Bedenk wel dat de wereld – je omstandigheden – er niet perse op uit is om je gelukkig te maken, een veel gedachte misvatting.
En verder gaat het dus vooral om wat jij over de omstandigheden denkt en hoe jij ermee omgaat. Check maar eens bij jezelf of het klopt dat wat je denkt over de omstandigheden vaak veel dramatischer is dan de feitelijke gebeurtenis zelf.
En ook of je impulsief geneigd bent de schuld eerder bij de omstandigheden te leggen dan je aandacht te richten op hoe je met de omstandigheden omgaat.
Een sprekend voorbeeld is de situatie van een bergbeklimmer waarbij het totaal geen zin heeft om de lastige omstandigheden de schuld te geven – de berg gaat zich niet aanpassen aan jouw wensen – en je overduidelijk beter je focus kan richten op hoe jij de klim gaat maken.
Welke keuzes maak jij?
Persoonlijke ontwikkeling gaat dus onder andere over “mijn Ik” en “mijn omstandigheden” en hoe ik met die omstandigheden deal. Zogezegd kan je dus ook besluiten om omstandigheden in jouw werk op te zoeken die de komende tijd nuttig zijn voor jouw ontwikkeling. Als je jezelf in nieuwe omstandigheden plonst dan wordt je weer anders uitgedaagd wat een kans is om je talenten en vaardigheden verder te ontwikkelen.
Dit vraagt dus bewustzijn van jou op het nut van je huidige werkomstandigheden voor je ontwikkeling en om vooruit te blikken, kansen te pakken en afwegingen en keuzes te maken.
Kies na een tijdje bijvoorbeeld eens een nieuwe functie binnen het bedrijf waar je werkt of stel je beschikbaar voor een project dat een uitdaging voor je is.
Ook algemene klussen voor je afdeling die niet direct in je eigenbelang zijn kunnen je in nieuwe omstandigheden plaatsen die leerzaam zijn.
Sommige mensen kiezen voor een andere stad of ander land om een tijdje te gaan werken en dagen zichzelf op die manier uit.
En tenslotte, aldus Ortega, is het zaak om je geschiedenis serieus te nemen. Waar je nu staat is een optelsom van de keuzes die je in het verleden hebt gemaakt. Of je er nou blij mee bent of niet, het is zo en je kan het niet over doen. Belangrijk is om jezelf dit te realiseren, vooruit te kijken en je toekomstige keuzes het gewicht te geven die ze verdienen.
De Biografie van jouw loopbaan
We begonnen de blog met de vraag of je loopbaan een aaneenschakeling van toevalligheden wordt of dat je liever zelf aan het roer zit. En als je aan het roer wilt zitten, hoe doe je dit dan.
Als we Ortega volgen dan hebben we dus allereerst een keuze te maken voor een zinvol leven waarin we ons best doen om boven onszelf uit te stijgen met alle consequenties van dien.
Verder gaat het bij je ontwikkeling vooral om de interactie met je omstandigheden; kan je ze accepteren en heb je je aandacht gericht op het omgaan met je omstandigheden.
Tenslotte heb je de vrijheid om je loopbaan omstandigheden zelf te kiezen en je op die manier voor nieuwe uitdagingen te plaatsen die je verder brengen.
Het is zaak om die keuzes het gewicht te geven die ze verdienen en zo door de jaren heen een mooie Biografie over je loopbaan te ontwikkelen.
Neem gerust contact met mij op als je wilt sparren over dit onderwerp of als je met een vraag zit.